امام محمدباقر(ع) پنجمین امام شیعیان، شکافنده و تبیین کننده علوم اسلامی است. امام همامی که از زمینه سازی های پدر خود امام سجاد(ع) در راستای معرفی مکتب تشیع و مبارزه با طاغوت زمان، بهره برداری های بسیار کرد و با تربیت شاگردان برجسته و تبیین فقه راه و روش اهل بیت(ع) تلاش های فراوانی برای حفظ اسلامی حقیقی انجام داد.

ایشان در کودکی در حماسه عاشورای حسینی حضور داشت و بر پایه فرهنگ عاشورا رشد و پرورش یافت. امام محمدباقر(ع) تجسمی از ارزش های والای انسانی و کمالات اخلاقی بود. بی شک آشنایی با سیره علمی، تربیتی، سیاسی و اخلاقی آن امام همام راهنمای خوبی برای مسلمانان در مسیر پر پیچ و خم زندگی به شمار می رود. پنجمین ستاره تابناک آسمان امامت روایت های بسیاری را در زمینه فقه، توحید، سنت نبوی، قرآن، اخلاق و آداب نقل کرد و در 19 سال امامت خویش گام های موثری را در راه تدوین دیدگاه های شیعه و مبارزه با مکتب ها و تفکرهای انحرافی برداشت. 

این امام همام سرانجام پس از مجاهدت ها و مبارزه های روشنگرانه در هفتم ذیحجه 114 قمری در شهر مدینه به دستور هشام بن عبدالملک مسموم شد و به شهادت رسید.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز شهادت امام محمدباقر(ع) با حجت الاسلام «مسعود انصاری» مدرس حوزه علمیه قم و پژوهشگر امور دینی به گفت وگو پرداخته است. 

** تشکیل حوزه های علمیه و هویت بخشی به آنها

زندگی امام محمدباقر(ع) با فراز و نشیب های مختلفی همراه بود به طوری که ایشان همواره به دلیل شرایط خاص سیاسی در انزوا قرار داشت. این امام بزرگوار می دانست که فرهنگ تشیع در حال پیش روی به طرف انحرافات است و باید در این هنگام به یک انقلاب وسیع فرهنگی دست زد. این عمل ایشان همراه با تشکیل حوزه علمیه و تربیت شاگردان برجسته فقه آل محمد(ص) همراه شد تا خط فکری تشیع را بر همگان آشکار کند.